DUS Yönetmeliği.
DOBERMANN UYGUNLUK SINAVI (DUS) YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
AMAÇ, TANIMLAR VE ESASLAR
AMAÇ
Madde 1- (1) Bu yönetmeliğin amacı, uygun karaktere ve sağlıklı anatomiye sahip nesiller elde etmek üzere Dobermann ırkının planlı ve programlı bir şekilde üretimini teminen; üremeye uygun köpekleri lisanslamak ve üremeye uygun olmayanları da elemine etmek için yapılacak sınava ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu itibarla, yapılacak sınav ve lisanslamanın amacı dünya standartlarında üretim yaparak bu ırkı gelecek nesillere en iyi şekilde taşımaktır.
TANIMLAR
Madde 2- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- FCI: Uluslararası Kinoloji Federasyonunu,
- KIF: Köpek Irkları ve Kinoloji Federasyonunu,
- DID/Dernek: Dobermann Irk Derneğini,
- DUS/Sınav: Dobermann Uygunluk Sınavını,
- HD: Kalça Röntgenini,
- CIDAGO: Omuz Yüksekliğini,
- HELPER: Cesaret testi fazında kötü adam rolünü üstlenmiş kişiyi ifade eder.
- SINAV HEYETİ: Hakemler, Dernek Yetkilisi ve Helper tarafından oluşan kurula verilen isim.
ESASLAR
Madde 3- (1) Bu sınavda sadece DID’ın yetkilendireceği FCI hakemleri hakemlik yapar.
(2) Bu sınava katılacak köpeklerde aşağıdaki nitelikler aranır:
- Geçerli bir FCI soyağacına sahip olmak,
- En az 15 ayını doldurmuş olmak,
- DID yönetmeliklerine uygun alınmış HD Raporu.
(3) Bu sınava katılacak köpeklerin sahipleri, sınav ücretini yatırdıklarına dair banka dekontu veya bankamatik makbuzunu dernek yetkililerine sınav tarihinden önce sunmak zorundadır.
(4) Sınav öncesinde hasta olduğuna hakem tarafından karar verilen köpekler sınava giremez. Bu durumun sınav esnasında tespit edilmesi halinde ise sınavları iptal edilir.
(5) Kızgınlık döneminde olup bu dönemin bulgularını gösteren dişi köpekler sınav öncesinde hakeme bildirilir ve hakem bu köpeklere ilişkin sınav sürecini belirler.
(6) Sınav öncesinde sınava katılacak köpeklerin; soyağacı belgeleri, mikroçip numaraları ve aşı karneleri derneğin görevlendirdiği kişi ya da kişilerce kontrol edilir. Soyağacı belgesinin bulunmaması veya eksik ya da yanlış olması, aşı karnesinde eksik aşı bilgisi olması, mikroçip bulunmaması veya okunamaması durumunda köpek sınava kabul edilmez.
(7) Hakemlerin ırk standartları, karakter ve diğer tutumlar hakkındaki karar ve yargısı tartışılmazdır.
(8) Köpeklerin refahı, organizasyonun en üst önceliklerindendir. Saha içinde ya da dışında köpeğe kötü muamelede bulunmak yasaktır.
(9) Bu sınav sonucu, sınav tarihinden sonra köpekte herhangi bir kalıtsal kusur tespit edilmemesi koşulu ile köpeğin tüm yaşamı boyunca geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
SINAVIN AŞAMALARI VE SINAVIN İŞLEYİŞİ
SINAVIN AŞAMALARI
Madde 4- (1) Sınav, aşağıdaki aşamalardan oluşur:
1- Irk Standartları Değerlendirmesi: Dobermann ırkının standartlarına uygunluğunun FCI ring kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi ve ölçümler yapılır.
2- Karakter Testi: Karakter uygunluğu ve yeterliliğinin gözlenmesi ve bildirilmesi.
SINAVIN İŞLEYİŞİ
Madde 5 – (1) Sınav başlamadan önce hakem, tüm katılımcılara kısaca sınavın amacını ve aşamalarını açıklayan bir konuşma yapar.
(2) Sınav, önce erkek köpeklerin sunumu ile başlar ve dişi köpeklerle devam eder.
(3) Hakem, her köpek için ayrı ayrı düzenlenen DUS formuna değerlendirme ve kararlarını yazar. Bu form hakem ve DID’ın görevlendirdiği sınav sorumlusu tarafından imzalanır.
(4) Sınav sonunda DUS formu köpeğin sahibine veya köpeğin idarecisine verilir. Ayrıca formun bir kopyası DID’e ve bir diğer kopyası da KIF’e gider.
(5) Irk Standartları Değerlendirmesi: Bu bölümde FCI’ın belirlediği kıstaslar çerçevesinde ring kuralları uygulanır.
- Köpek idarecisi tarafından kayışlı bir şekilde hakeme takdim edilir.
- Hakem diş ve testis kontrolünü yapar.
- Uygun olan bir düzlemde cidago ölçümü yapılır.
- Hakem gerekli gördüğü durumlarda boy dışında ölçümler yapabilir, kilo ölçümü isteyebilir.
- FCI Ring kuralları ile değerlendirme yapılır.
(6) Karakter Testi: Sınavın ikinci aşaması olan karakter testine, yalnızca ırk standartları değerlendirmesinden başarıyla geçmiş köpekler katılabilir. Karakter testi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilir:
Sosyalizasyon:
- Yeterlilik için yapılan ırk standartları değerlendirmesinden sonra hakemin işareti ile birlikte köpek ve idarecisi karakter testinin yapılacağı alana geçerler.
- Köpek ve idarecisi, alana dağılmış sabit ya da hareketli 8-10 kişilik insan grubu ile karşılaşır. Bu insanlar toplu halde durmalıdır. Grubun şeklinin oluşumunda standart ve kesin bir form yoktur. Hakem kendi takdirine bağlı olarak hareketleri yönlendirir. Önemli olan günlük yaşam içinde de oluşacak, tokalaşmak, bir objenin gürültüyle yere düşmesi, bir şemsiyenin sertçe açılması gibi doğal durumlar yaratmaktır. Bütün bunlar köpeğe karşı bir tehdit oluşturmamalıdır. Bu aşamada hakem tarafından köpeğin özgüveni, reaksiyon eşiği, esnekliği ve uyarıcılara aşinalığı değerlendirilir.
- Grup uzaklaştığında idareci köpeği ile yola devam eder ve yaklaşık 30 metre mesafedeyken (6 mm kalibrelik) bir silahla 2 kere havaya ateş edilir. Ateş edildiği esnada gösterilen korkaklık, çekingenlik ya da saldırganlık uygun görülemez. Bu aşamada köpeğin ani ve yüksek seslere kayıtsız kalması gerekir.
- İdareci, hakemin işareti ile köpeği sınav alanının içinde, önceden belirlenmiş bir yere sabitler ve köpeğin görüş alanından çıkarak saklanır. Sabitlendiği yerde yalnız kalan köpeğe 5 dakika sonra hakem yaklaşmaya başlar ve onu tehdit etmeden etrafında döner. Sonra bir defter ya da benzeri bir nesneyi yere atar ve yerden alıp köpekten uzaklaşır. Akabinde köpeğin tanımadığı bir kişi, gürültülü bir iş makinesi ile (çim biçme makinesi gibi) tehdit oluşturmayacak şekilde köpeğe yaklaşır. Böylece hakem köpeğin görsel ve işitsel uyaranlara karşı tepkilerini ölçer. Köpek saldırgan ya da korkak tavırlar sergilerse diskalifiye olur. Saldırganlık göstermediği sürece köpeğin havlaması ya da korkmadığı sürece sıkılgan davranışlar sergilemesi kusur olarak görülmez.
Cesaret:
- Hakemin direktifi doğrultusunda idareci köpeği ile cesaret testinin yapılacağı alandaki başlangıç noktasına geçer. Cesaret testi aşağıdaki şekilde yapılır:
- İdareci kendisini ve köpeğini sevk kayışlı haliyle hakeme takdim eder.
- İdareci, köpeğiyle birlikte hakemin yönlendireceği gizlenme noktasının 30 adım ilerisine gider.
- Hakemin talimatı üzerine köpek sevk kayışlı olarak sahibinin sol tarafında yürüyerek helper’ın gizlendiği noktaya doğru ilerler.
- Köpek idareciyi yakın mesafede (omuz-diz boylamı) ve solda takip etmelidir.
- Hakemin işareti üzerine gizlenme noktasında bulunan helper saklandığı yerden aniden çıkar ve kondüktör ile köpeğe karşı saldırıya geçer.
- Köpek hızlı bir şekilde tepki vererek kolluğu dolu şekilde kavramalı ve hiç bırakmadan kararlılıkla mücadele ederek bir savunma içgüdüsü göstermelidir.
- Bu aşamada köpek karşı baskı altındadır, ancak cop ile vurulmaz. Helper bu atağı hakemin işareti ile sonlandırır.
- Köpek ancak idarecinin “bırak” komutu ile ısırmayı bırakmalı ve havlayarak ya da odaklanarak helper’ı sıkıştırmalıdır.
İdareci en fazla üç kez “bırak” komutu verebilir. Köpeğin ısırmayı bırakmaması durumunda hakemin onayı ile idareci köpeğin yanına giderek kolluktan ayırır.
- Yine hakemin onayıyla idareci köpeğini yakın mesafede ve solda yürüterek başlangıç noktasına gider.
- İdareci köpeğinin sevk kayışını çözerek tasmasından tutar ve yeni bir saldırı için hakemin işaretini bekler.
- Gizlenme noktasında bulunan helper, hakemin işareti ile idareci ve köpeğin üzerine tehditkâr şekilde ilerler. İdareci, hakemden gelen işaretle saldırı komutunu verir. Helper ise yaklaşık 15 metre mesafeden köpeğin saldırısını karşılar.
- Köpek saldırı komutuna tepki vererek kolluğu dolu şekilde kavramalı ve hiç bırakmadan kararlılıkla mücadele ederek bir savunma içgüdüsü göstermelidir.
- Bu aşamada köpek karşı baskı altındadır, ancak cop ile vurulmaz. Helper bu atağı hakemin işareti ile sonlandırır.
- Köpek uzun atakta kolluktan çıkar ve kendiliğinden ikinci atak yaparak kolluğu ısırmak isterse helper köpeğe yardım etmelidir. Bu durum kabul görebilir ama puanlamaya etkisi olacaktır.
- Köpek ancak idarecinin “bırak” komutu ile ısırmayı bırakmalı ve havlayarak ya da odaklanarak helper’ı sıkıştırmalıdır.
İdareci en fazla üç kez “bırak” komutu verebilir. Köpeğin ısırmayı bırakmaması durumunda hakemin onayı ile idareci köpeğin yanına giderek kolluktan ayırır.
- Hakemin direktifiyle idareci köpeğine sevk kayışını bağladıktan sonra hakemin yanına gelir ve görevin tamamlandığını bildirip sahadan ayrılır.
- Cesaret testi boyunca köpeğin baskı altındaki karakteri gözlem altına alınır. Baskının kaynağı asla fiziksel değildir. Tamamen psikolojik olmalıdır. Hakem bir Dobermann’da olması gereken farkındalığı, insiyatifi, enerjiyi ve cesareti doğrulamalıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DİSKALİFİYE OLMAYA YA DA SINAVIN SONLANDIRILMASINA NEDEN OLACAK DURUMLAR
Madde 6 – (1) Aşağıda belirtilen durumların tespiti halinde köpek diskalifiye olur:
- Sınav yetkililerine eksik, yanlış ya da yanıltıcı evrak sunulması
- Köpeğin, sınavın herhangi bir aşamasında saldırgan, korkak ya da kontrolsüz davranışlar göstermesi
- İdarecinin veteriner raporu ve röntgen bulgularını hakeme ve dernek yetkililerine sunduğu zorunlu operatif müdahaleye bağlı olanlar hariç, köpeğin diş eksiği olması
- Köpeğin yanlış çene yapısına sahip olması
- Cidago ölçümünde ırkın FCI standartlarında belirlenmiş boyutlarından +/- 2cm’den fazla sapmış olması
- Erkek köpeğin eksik testise sahip olması
- Köpeğin, cinsel yapıya ters görüntü sergilemesi
- İdarecinin, sınav esnasında sınav prosedür ve kurallarının dışında davranış göstermesi
- Köpeğin, sınav esnasında idarecisine karşı saldırgan, korkak ya da kontrolsüz davranışlar göstermesi
- Kızgınlık dönemine girmiş dişilerin, sınav öncesinde hakeme ya da yetkililere bildirilmemiş olması
- Köpeğin, cesaret testi esnasında helper’daki kolluk kısmı hariç bölgelere atak yapması
- Sınav öncesi ya da sınav esnasında idarecinin köpeğine uygunsuz davranışı veya şiddet uygulaması
- Sınav öncesi ya da sınav esnasında idarecinin hakeme ya da diğer katılımcılara karşı disiplinsiz ve saygısız davranışta bulunması
(2) İdarecinin, birinci fıkranın a) bendinde belirtilen yanıltıcı evrak sunması, l) bendinde belirtilen köpeğe uygunsuz davranışı ve şiddet uygulaması, m) bendinde belirtilen hakeme ya da diğer katılımcılara karşı disiplinsiz ve saygısız davranışta bulunması durumunda sınavı sonlandırılır ve ayrıca idareci Dernek Disiplin Kuruluna sevk edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME
Madde 7 – (1) DUS sınavı, üremeye en uygun köpekleri işaret etmek ve üremeye uygun olmayanları elemine etmek üzere dört adet değerlendirme içerir:
Irk Standartları Değerlendirme Notu: Mükemmel, Çok İyi, İyi, Yeterli ve Yetersiz ( Diskalifiye ) FCI Kurallarına göre değerlendirme notu alınır.
(A): Bu yeterlilik, tüm aşamalarda eksiksiz bir nitelik gösterip sınavın amacını mükemmel şekilde karşılayan köpeklere verilir.
(B): Bu yeterlilik, ırk standartlarını karşılayan ve genel karakter görünümü açısından kabul edilebilir olan köpeklere verilir. Morfolojik olmamak kaydıyla birkaç ufak tefek kusur hoş görülebilir.
ERTELEME: Irk standartlarına uyan ama sergilediği davranışlardan şüphe edilen köpekler için verilen bir değerlendirmedir. Değerlendirme tarihinden sonraki 3 ay içinde yapılacak herhangi bir DUS’a katılamazlar. 3 aylık bekleme süreleri dolduktan sonra yapılacak herhangi bir DUS’a katılabilirler.
UYGUN OLMAYAN: Sınavın morfolojik inceleme ve ırk standartlarının değerlendirilmesi aşamalarında yeterlilikleri karşılamayan veyahut saldırgan, korkak ya da kontrolsüz tavırlar sergileyen köpekler için verilen bir değerlendirmedir. Bu değerlendirmeyi almış köpeklere ikinci bir DUS şansı sadece “Hakemler, Dernek Yetkilisi ve Helper”dan oluşan sınav heyeti tarafından verilebilir.
(2) Tüm sınavlar tamamlandığında değerlendirme formunda yer alan niteliklere ve puanlara bakılarak genel başarı sıralaması oluşturulur. Bu sıralama, Sınav Heyeti’nin ortak kararı ile belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
SINAVIN YAPILACAĞI YER
Madde 9 – (1) Sınavın yapılacağı yerin aşağıdaki kurallara uygun olması gerekmektedir:
- Sınav, uygun bir şekilde çitlendirilmiş kontrollü alanda gerçekleştirilmelidir.
- Sınavın tüm aşamaları, amaca uygun olan bir zemininde yapılmalıdır.
- Sınav alanı, sınavın doğasına uygun bir genişlikte olmalıdır.
- Sınav esnasında diğer bütün köpekler alandan uzakta tutulmalıdır.
- Sınav esnasında, sınav alanına kontrolsüz giriş ve çıkışlar yapılmamalıdır.
- Organizatörler, seyircilerin sınav alanını kolayca izleyebileceğinden emin olmalıdırlar.
- Sınav esnasında alanda başka faaliyetler gerçekleştirilmemelidir.